Logo Zembla
Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek

Agressie in de gevangenis

  •  
18-09-2003
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
534 keer bekeken
  •  
agressie-in-de-gevangenis
Gevangenispersoneel wordt regelmatig in elkaar geslagen en bedreigd door gedetineerden. Het jaarverslag van het gevangeniswezen meldt dat er vorig jaar in totaal 1.736 geweldsincidenten waren. Een stijging van 33 procent vergeleken met het jaar daarvoor. Het fysieke geweld heeft vaak ernstige gevolgen: botbreuken, snijwonden en hersenschuddingen. De slachtoffers hebben daarna grote moeite om weer aan het werk te gaan, sommigen belanden in de WAO.

Zembla ging op onderzoek uit en het resultaat daarvan is te zien in 'Agressie in de gevangenis'. Zembla filmde afgelopen zomer onder andere in de gevangenis in Vught waar het bijstandsteam wekelijks in actie moest komen. Met name op de afdeling voor gestoorden en de unit voor jong volwassenen (JOVO) komt veel agressie voor.

JOVO-begeleider Maarten Schellekens: "Het is niet meer zo dat de bewaarder de autoriteit is. Er is altijd weerstand." Gedetineerde Marcel zegt: "Ik moet die bewaarders niet. Sommigen zijn herdershonden en sommige zijn okay. Maar ja, je moet er mee leven." De gevangenis in Vught heeft een intern bijstandsteam dat wordt ingezet om het personeel in hachelijke situaties te ondersteunen. Steeds meer inrichtingen zijn genoodzaakt een dergelijk team op te zetten.
'Nog gevaarlijker'
De bewaarders maken zich ernstig zorgen over hoe het straks moet als er twee gevangenen op één cel zitten. De overheid besloot in mei van dit jaar dat alle gevangenissen in Nederland een deel van hun capaciteit moeten uitbreiden met tweepersoons-cellen.

In Vught moeten zestig cellen worden omgebouwd. In Zembla is een proefopstelling te zien. "Twee gevangenen op een cel kunnen samenspannen tegen een bewaarder. Maar ze kunnen ook elkaar te lijf gaan. Voor ons wordt het in ieder geval nóg gevaarlijker", zegt afdelingshoofd Willem Venrooij van de Vughtse gevangenis.

Stoornis
"Ik denk dat 15 tot 20 procent van de mensen in de gevangenis een stoornis heeft en verwacht dat dat gaat groeien. Dat zich nieuwe categorieën aandienen. Mensen met een verstandelijke handicap en mensen uit oorlogsgbieden met trauma's. Het zal het werken in onze inrichtingen niet gemakkelijker maken." Dat zegt P. van der Sande, directeur Gevangeniswezen van het ministerie van Justitie in Zembla.

Hij verwacht een grote toename van het aantal delinquenten. "Het is een beeld dat je ook in de samenleving ziet: verharding die optreedt, agressiviteit, hufterigheid onder mensen. De gevangenis is een afspiegeling van wat er in de samenleving speelt. Alleen bij ons zitten die mensen dan geconcentreerd bij elkaar."

Grote problemen
In Zembla doet Van der Sande een oproep aan politici. "We hebben de hulp van de politiek nodig. Er moet nu écht wat gebeuren. Als er op dit moment geen voorstellen komen om wat te doen aan deze groep, dan voorzie ik over een paar jaar hele grote problemen."

Van der Sande wil dat het ministerie van Volksgezondheid veel actiever dan nu betrokken wordt bij het zoeken naar oplossingen voor de problemen in de gevangenissen. Hij maakt zich grote zorgen, omdat personeel dat daar niet voor is opgeleid moet omgaan met gestoorde gedetineerden.

Van der Sande: "Wij zijn een beheersinstelling en geen behandelinstituut. Wij hebben een systeem opgericht in onze inrichtingen dat ons in staat stelt dit type gedetineerden behoorlijk op te vangen. Dat zorgssyteem heeft ook zijn grenzen. Wij kunnen dus niks doen aan behandeling. Dat betekent dus dat wanneer mensen weer naar buiten gaan en er is geen vervolg, geen goede opvang, ze weer vervallen in het gedrag waarvoor ze bij ons zaten."
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Schrijf je in voor de Zembla-nieuwsbrief en blijf op de hoogte van onze onthullende journalistiek.