Luchtkastelen in de polder

Grote zorgen voor De Nederlandse Bank want het zijn vooral de banken en pensioenfondsen die miljarden hebben gestoken in deze inmiddels lege gebouwen waarvan de waarde nu minder is dan de hypotheek die er op rust. Toch gaan vooral gemeenten onverschrokken door met hun bouwdrift.

Breda bijvoorbeeld heeft ondanks mislukte kantoorprojecten weer vele miljoenen gestoken in de aankoop van grond voor een nieuw zakencentrum mét World Trade Center naast het Centraal Station. De inwoners van Breda zijn de dupe want nu moet er voor tientallen miljoenen bezuinigd worden op buurthuizen, speeltuintjes en jongerenwerk.

Waarom wordt het leegstand probleem niet eerst opgelost voordat er weer nieuwe gebouwen uit de grond worden gestampt?

We onderzoeken de oorzaak en de gevolgen van de vastgoedzeepbel die groter is dan ooit.

 

Bredaas grondbeleid
Een onderzoek naar de informatievoorziening aan de raad, de grondexploitaties en de ruimtelijke programmering van de Gemeente Breda
Het kritische rapp ort van de rekenkamer.  Breda over het grondbeleid (pdf).

Stand van zaken Nederlandse kantorenmarkt
De Nederlandse kantorenmarkt werd in 2012 opnieuw geconfronteerd met een sterk afnemende vraag naar en een flink oplopend aanbod van leegstaande en nog te verhuren kantoren. Terwijl op de zogenoemde vrije markt het afgelopen jaar ruim 15% minder kantoorruimte werd verhuurd en verkocht dan in 2011, steeg in dezelfde periode het direct beschikbare aanbod met 9% tot circa 7,8 miljoen m². Volgens NVM Business is een dergelijk groot aanbod nog nooit eerder in Nederland voorgekomen. Rapport NVM (pdf)

Nederland compleet
Het aanbod van kantoorruimte is gegroeid tot 7,9 miljoen vierkante meter. Dat komt neer op een stijging van 4,9% in een jaar tijd. De leegstand is gestegen tot 7,2 miljoen vierkante meter. Dat is 14,6% van de totale kantorenvoorraad. Ondanks dat kantoorruimte aan de voorraad wordt onttrokken, blijven het aanbod en de leegstand stijgen door krimp van de organisatie en een vermindering van het aantal vierkante meters per medewerker bij een verhuizing.  Factsheet voor de kantoren- en bedrijfsruimtemarkt (pdf)

Financiële effecten crisis bij gemeentelijke grondbedrijven , Actualisatie 2012
Op basis van gegevens van de jaarrekeningen van 151 gemeenten is een analyse gemaakt van de nog te verwachten verliezen bij gemeentelijke grondbedrijven. De analyse wijst uit dat gemeenten in 2011 voor € 2,0 miljard extra aan verliezen hebben genomen. Rapport Deloitte (pdf)

Voorovereenkomst gemeente Almere met TCN
Waaruit blijkt dat in 2008 al brede invulling was voor het retailpark. Pag. 1 , pag. 2 , pag. 3 (pdf)

Retail Park Almere Poort, Context en effecten
Dit Panteia rapport uit 2011 werd door de gemeente in een la gestopt. Pas eind 2012 werd deze door een WOB openbaar gemaakt. Over effecten van het nieuwe winkelpark: faillissementen en omzetdaling van 10% Panteia rapport (pdf).

DNB Overzicht financiële stabiliteit
Een herstel van de markt wordt behalve door lage economische groei ook bemoeilijkt doordat een flink deel van de leegstand structureel is. Dit geldt voor winkelpanden, maar vooral voor kantoren. Naar schatting 2 tot 4 van de huidige 7 miljoen vierkante meter ongebruikte kantoorruimte staat
structureel leeg.  DNB Overzicht financiële stabiliteit - voorjaar 2012 (pdf).